राष्‍ट्रिय एकता दिवस ?

फत्र्याक–फत्र्याक उडिरहनु पर्‍या'छ 
एकपट्टि पखेटा भाँचिएको बचेराझैं किन हामी ?

तमुवानभित्र यही बचेरासरह एउटा गाउँ छ
धेरै पर कुनातिर
रुकाङको काखमा
स्युन्‍टे खोला नजिकै
थाःल्काङ मास्तिर
नाम खासमा गाउँको हो--- सालाङ
बाहिरियाले तर यसलाई ‘सिङ्‌ला' नाउँ बनाइदिए
किन यस्तो भो ?

चौढुङ्गे चुलोसँगै फ्‍वोल: यहीँ नै
गोठ-जंगल यतै
घाँस-दाउरा गर्दा थकान मार्ने काताःङ्‌बे भीरको चौतारोदेखि
हिजोका दिनमा 
भोटखोलादेखि फर्किएर नुन-भारी लहरै बिसाइने 
निङ्‌ग्री चौतारो यहीँ 
५५५३७ राइफलम्‍यान भीसी थमनको चिहानबाहेक
ठासाङ मिमि र मःम् बुरीदेखिन्‌ चिहान यहीँ
कसरी यस्तो भो ?

पृथ्वीनारायण : ‘एकीकरण’
बलभद्र : ‘वीर’
त्रिभुवन : ‘प्रजातन्त्र’
महेन्द्र-वीरेन्द्र : ‘पञ्‍चायत-विकास’
उनीहरूलाई एकेक सधैंझैं सम्झिइँदै आइरहेछन्।

ढँटुवा त शासकहरू हुन्
कतै एक-दुईटा पात खसे बराबर
वास्तै हुँदैन हाम्रो
यत्ति मात्र हैन, 
‘चार वर्ण छत्तीस जातको फूलबारी’ नै जपिरहेछन्
यत्तिका युग काटी आइसकेर ‘गणतन्त्र’सम्‍मै
कट्टर स्मृतिभरि अझै 
‘राष्‍ट्रिय एकता दिवस’ समेत 
आखिर नेपाल किन यस्तो ? 

 

 

 

(-प्रस्‍तुत कविता तमुक्‍ह्‌येबाट उल्था गरिएको हो।
-उपल्लो गोर्खास्थित सालाङमा २ अक्टोबर १९२४ मा जन्‍मिएर हुर्के-बढेका भीसी थमन गुरुङ ब्रिटिश-इन्‍डियाको तर्फबाट युद्धमा सामेल भई दोस्रो विश्‍वयुद्धको क्रममा १० नोभेम्बर सन् १९४४ मा इटालीको मोन्‍टे सान बार्तोलोमा २१ वर्षको कलिलो उमेरमै प्राणत्‍याग गरेका थिए।)